معنی ضرب المثل هر که را زر در ترازوست، زور در بازوست را در روزانه بخوانید. استفاده از ضربالمثلها میتواند به برقراری ارتباط بهتر و سریعتر کمک کند. آنها میتوانند احساسات، نظرات و مفاهیم پیچیده را به شکلی ساده و قابل فهم منتقل کنند.
هر که را زر در ترازوست، زور در بازوست
این ضربالمثل در بیان قدرتی است که همراه ثروت به دست میآید و منظور آن این است که وقتی شخصی ثروت فراوان دارد، با استفاده از این ثروت افراد دیگر را که به علت فقر و طمع پول دور او جمع میشوند، بنده و مطیع خود میسازد و آنان چنان از وی حساب میبرند، انگار شخص زورمندی است که دیگران از وی میترسند و مطیع اوامرش هستند.
برخی معتقدند که معنی برعکس منظور نظر بوده و معنی عبارت این است که هر که زور در بازو دارد و تلاش میکند، در نهایت ثروتمند میشود که این برداشت در حالی صحیح بود، که متن ضربالمثل جابجا شده و به این شکل بیان میشد:
“هر که را زور در بازوست، زر در ترازوست”.
که در این حالت نیز فقط معنی کار و تلاش نداده و بیشتر به ذهن متبادر میشود که متن اشاره به ثروتمند شدن از راه قلدری و زورگویی دارد. چون شرط اصلی برای کار و تلاش داشتن زور بازو نبوده و بسیاری افراد با فکر و ایده به ثروت انبوه رسیدهاند.
ضمن آنکه اگر برای ریشه این ضربالمثل به گلستان سعدی رجوع کنیم، در متن مزبور مستقیما اشاره به این دارد که با پول و زر میتوان دیگران را مطیع خود کرد.
بخشی از متن به این شرح است:
از یاد تو غافل نتوان کرد به هیچم
سر کوفته مارم نتوانم که نپیچم
این بگفت و کسان را به تفحص حال وی برانگیخت و نعمت بیکران بریخت و گفتهاند هر که را زر در ترازوست، زور در بازوست و آن که بر دینار دسترس ندارد در همه دنیا کس ندارد.