آبله میمون یکی از بیماری‌های ویروسی نادری است که به تازگی در نقاط مختلف جهان از جمله آفریقا، اروپا و آمریکا شایع شده است. هرچند این بیماری تاکنون به اندازه برخی دیگر از بیماری‌های عفونی همچون کروناویروس یا آنفولانزا گسترده نشده است، اما همچنان نگرانی‌های زیادی در مورد شیوع آن وجود دارد. در ادامه با نگاهی عمیق‌تر به این بیماری می‌پردازیم و از نظرات و تجربیات دکتر عفونی، مسعود مردانی، یکی از برجسته‌ترین متخصصین بیماری‌های عفونی کشور استفاده می‌کنیم. وی در زمینه‌های مختلفی از جمله بیماری‌های عفونی مانند آبله میمون به خوبی شناخته شده است.
آبله میمون چیست؟
فهرست مطالب
آبله میمون (Monkeypox) یک بیماری ویروسی نادر است که توسط ویروس آبله میمون، یک ویروس از خانواده ارتوپاکس‌ویروس‌ها ایجاد می‌شود. این ویروس برای نخستین بار در سال 1958 در میمون‌های آزمایشگاهی کشف شد، به همین دلیل این بیماری به آبله میمون مشهور است. با این حال، این بیماری نه تنها در میمون‌ها بلکه در حیوانات دیگر مانند جوندگان، سگ‌ها و حتی انسان‌ها نیز دیده شده است.
دکتر مسعود مردانی، دکتر بیماری‌های عفونی، تأکید می‌کند که این بیماری به عنوان یکی از ویروس‌های مرتبط با آبله انسانی، می‌تواند علائم مشابهی از جمله تب، سردرد شدید، درد عضلانی و بروز آبله‌های پوستی ایجاد کند. با این حال، آبله میمون نسبت به آبله انسانی کم‌خطرتر است و میزان مرگ و میر کمتری دارد. متخصص عفونی توصیه می‌کند که افراد باید با اطلاعات دقیق از این بیماری آشنا شوند تا از بروز وحشت بی‌مورد جلوگیری شود.
انتقال آبله میمون
یکی از مهم‌ترین جنبه‌های بیماری‌های عفونی، شناسایی راه‌های انتقال آنهاست. آبله میمون عمدتاً از طریق تماس مستقیم با حیوانات وحشی آلوده به ویروس، از جمله میمون‌ها و جوندگان، به انسان منتقل می‌شود. مصرف گوشت حیوانات آلوده، تماس با خون، مایعات بدن یا زخم‌های پوستی حیوانات می‌تواند خطر انتقال ویروس را افزایش دهد. دکتر مسعود مردانی، متخصص بیماری‌های عفونی، تاکید می‌کند که یکی دیگر از راه‌های انتقال این ویروس، تماس مستقیم با افراد آلوده است.
دکتر مردانی خاطرنشان می‌کند که انتقال انسان به انسان نیز می‌تواند از طریق تماس نزدیک با مایعات بدن، زخم‌ها یا قطرات تنفسی افراد مبتلا صورت گیرد. این بدان معناست که مراقبت‌های بهداشتی و استفاده از ماسک و دستکش برای افرادی که در تماس با بیماران قرار دارند، از اهمیت بالایی برخوردار است. دکتر عفونی همچنین توصیه می‌کند که افراد باید از تماس نزدیک با حیوانات وحشی و استفاده از گوشت نپخته خودداری کنند.
علائم آبله میمون
علائم آبله میمون معمولاً پس از دوره نهفتگی 5 تا 21 روزه بروز می‌کنند. دوره نهفتگی زمانی است که ویروس در بدن وجود دارد اما علائم هنوز ظاهر نشده‌اند. پس از این دوره، علائم به طور ناگهانی آغاز می‌شوند و شامل موارد زیر می‌باشند:
- تب: یکی از نخستین علائم این بیماری تب شدید است که معمولاً همراه با لرز ظاهر می‌شود.
- سردرد شدید: بسیاری از مبتلایان به آبله میمون از سردردهای شدید شکایت دارند که ممکن است تا چندین روز ادامه یابد.
- درد عضلانی: درد در عضلات و مفاصل نیز از دیگر علائم شایع است که معمولاً در تمام بدن احساس می‌شود.
- ضعف و خستگی عمومی: بسیاری از بیماران احساس ضعف و خستگی شدید می‌کنند که ممکن است توانایی انجام فعالیت‌های روزمره را به شدت کاهش دهد.
پس از چند روز از شروع علائم، بثورات پوستی ظاهر می‌شوند که در ابتدا شبیه به جوش‌های کوچک هستند. این بثورات معمولاً ابتدا در صورت و سپس در سایر نقاط بدن مانند دست‌ها، پاها و تنه گسترش می‌یابند. به تدریج این جوش‌ها بزرگتر می‌شوند و به آبله‌های پوستی تبدیل می‌شوند. دکتر مسعود مردانی تأکید می‌کند که این آبله‌ها معمولاً طی چند هفته بهبود می‌یابند، اما در برخی موارد ممکن است باعث ایجاد زخم‌های ماندگار شوند.
درمان آبله میمون
تا به امروز هیچ درمان اختصاصی برای آبله میمون وجود ندارد؛ درمان این بیماری بیشتر بر کاهش علائم و مراقبت‌های حمایتی متمرکز است. دکتر مردانی، متخصص بیماری‌های عفونی، اشاره می‌کند که بیشتر بیماران مبتلا به آبله میمون به مرور زمان و بدون نیاز به درمان‌های خاص بهبود می‌یابند. با این حال، مراقبت‌های مناسب می‌تواند به کاهش مدت زمان بیماری و جلوگیری از بروز عوارض کمک کند.
درمان حمایتی معمولاً شامل استراحت، مصرف مایعات کافی برای جلوگیری از کم‌آبی بدن و استفاده از داروهای مسکن برای کاهش درد و تب است. دکتر عفونی همچنین توصیه می‌کند که بیماران در صورت بروز عفونت‌های باکتریایی ثانویه، از آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده کنند. یکی از نکات مهمی که دکتر مردانی به آن اشاره می‌کند، این است که بیماران باید از خراشیدن زخم‌های پوستی خودداری کنند تا از گسترش عفونت و ایجاد زخم‌های عمیق‌تر جلوگیری شود.
پیشگیری از آبله میمون
پیشگیری از آبله میمون از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است؛ زیرا هیچ درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد. واکسن‌هایی که برای آبله انسانی استفاده می‌شوند، می‌توانند تا حدودی در برابر آبله میمون موثر باشند. بر اساس تحقیقات انجام‌شده، افرادی که در گذشته واکسن آبله دریافت کرده‌اند، به نظر می‌رسد مقاومت بیشتری در برابر آبله میمون دارند.
صحبت‌های دکتر مردانی درباره وضعیت آبله میمون در ایران
دکتر مسعود مردانی، متخصص عفونی، در یکی از مصاحبه‌های اخیر خود با “عصرایران” به وضعیت آبله میمون در ایران اشاره کرده است. او بیان می‌کند که خوشبختانه تاکنون مورد خاصی از شیوع گسترده این بیماری در ایران گزارش نشده است. با این حال، او تأکید می‌کند که به دلیل افزایش سفرهای بین‌المللی و تبادل تجاری، احتمال ورود این ویروس به کشور وجود دارد.
دکتر مردانی همچنین بر اهمیت افزایش آگاهی عمومی و آموزش به افراد تأکید دارد. او معتقد است که رسانه‌ها، پزشکان و مؤسسات آموزشی نقش مهمی در اطلاع‌رسانی و افزایش سطح دانش عمومی درباره این بیماری‌ها ایفا می‌کنند. به نظر دکتر مردانی، اطلاع‌رسانی صحیح می‌تواند از بروز وحشت بی‌مورد و همچنین جلوگیری از شیوع بیماری‌ها موثر باشد.
نتیجه‌گیری
در پایان، می‌توان گفت که آبله میمون یکی از بیماری‌های ویروسی نادری است که به دلیل شیوع اخیر آن در جهان مورد توجه قرار گرفته است. اگرچه این بیماری در مقایسه با سایر بیماری‌های عفونی کمتر شناخته شده است، اما باید اقدامات لازم برای پیشگیری و کنترل آن انجام شود. رعایت اصول بهداشتی، اجتناب از تماس با حیوانات وحشی و مراجعه به دکتر عفونی در صورت مشاهده علائم، از جمله اقداماتی است که می‌تواند به کنترل بیماری کمک کند. همچنین، توصیه‌های دکتر مسعود مردانی، متخصص عفونی، می‌تواند راهنمایی خوبی برای درک بهتر این بیماری و نحوه مقابله با آن باشد. در نهایت، همکاری بین مؤسسات بهداشتی و آموزشی و اطلاع‌رسانی عمومی در پیشگیری و کاهش شیوع آبله میمون نقش حیاتی ایفا خواهد کرد.
منبع: عصر ایران