بارداری دوره ای حساس است که تغییرات بسیاری در بدن مادر رخ می دهد، این تغییرات نه تنها روی خود مادر بلکه روی جنین نیز اثر می گذارد؛ بنابراین، درمان بیماری ها در این دوران نیازمند دقت و مراقبت بیشتر است. در این مقاله، نکاتی را درباره درمان سرماخوردگی در دوران بارداری بیان می کنیم. همچنین به این موضوع می پردازیم که چرا زنان باردار بیشتر از دیگران در معرض سرماخوردگی قرار دارند و راه های پیشگیری از این بیماری چیست. اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، این مطلب به شما کمک می کند تا با روش های طبیعی و ایمن تری برای درمان سرماخوردگی آشنا شوید.
تاثیر بارداری بر سیستم ایمنی بدن
فهرست مطالب
- تاثیر بارداری بر سیستم ایمنی بدن
- علائم سرماخوردگی در دوران بارداری
- آیا سرماخوردگی در بارداری به جنین آسیب می زند؟
- چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
- بهترین درمان سرماخوردگی در بارداری
- داروهایی که می توانید در دوران بارداری مصرف کنید
- داروهایی که مصرف آن ها در دوران بارداری توصیه نمی شود
- پیشگیری از سرماخوردگی در بارداری
- جمع بندی
بارداری باعث تغییرات موقتی در عملکرد سیستم ایمنی بدن می شود تا از جنین در حال رشد محافظت کند. به طور خاص، در این دوران، سیستم ایمنی کمی ضعیف تر می شود تا بدن مادر از دفع جنین جلوگیری کند. این تغییرات می تواند بدن مادر را حساس تر کرده و خطر ابتلا به عفونت های ویروسی و باکتریایی را افزایش دهد.
تحقیقات نشان می دهند که زنان باردار در سه ماهه اول بارداری بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به سرماخوردگی و بیماری های مشابه قرار دارند. با این حال، در سه ماهه دوم بارداری، احتمال ابتلا به این بیماری ها کاهش می یابد. این تغییرات طبیعی هستند و نشان دهنده واکنش بدن به حضور جنین است؛ بنابراین، زنان باردار باید مراقب سلامت خود باشند و از راه های پیشگیری از بیماری ها استفاده کنند تا سیستم ایمنی خود را تقویت کنند و از خطرات احتمالی جلوگیری کنند.
علائم سرماخوردگی در دوران بارداری
سرماخوردگی معمولاً ناشی از ویروس رینوویروس است که به راحتی از فردی به فرد دیگر منتقل می شود. این بیماری معمولاً با احساس خارش یا سوزش در گلو آغاز می شود و این علائم ممکن است یک یا دو روز ادامه داشته باشد. پس از این مرحله، علائم دیگری مانند آبریزش بینی که به تدریج به گرفتگی بینی تبدیل می شود، ممکن است بروز کنند.
علاوه بر این، عطسه، خستگی خفیف و سرفه خشک نیز از علائم رایج سرماخوردگی هستند. سرفه معمولاً به ویژه در اواخر بیماری، ممکن است برای یک هفته یا بیشتر ادامه یابد. تب با درجه پایین نیز از علائم شایع است که معمولاً کمتر از ۱۰۰ درجه فارنهایت (۳۷/۷ درجه سانتی گراد) می باشد.
در دوران بارداری، زنان ممکن است این علائم را بیشتر از سایرین تجربه کنند؛ بنابراین، مراقبت از خود و پیگیری علائم مهم است تا از بروز مشکلات جدی جلوگیری شود.
آیا سرماخوردگی در بارداری به جنین آسیب می زند؟
ابتلا به سرماخوردگی در دوران بارداری معمولاً هیچ خطری برای مادر یا جنین ندارد. جنین توسط سیستم ایمنی بدن مادر، سیستم ایمنی خودش و جفت محافظت می شود. با این حال، باید به تب توجه ویژه ای داشته باشید. تحقیقات نشان داده اند که تب بالا در اوایل بارداری می تواند خطر نقایص مادرزادی مانند مشکلات قلبی، شکاف لب، اسپینا بیفیدا و سایر عوارض جدی را افزایش دهد.
سرماخوردگی معمولاً با تب همراه نیست، بنابراین اگر تب دارید، احتمالاً با بیماری جدی تری مانند آنفولانزا یا کرونا (COVID-19) روبه رو هستید. در این صورت، ضروری است که بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید.
در دوران بارداری، مراقبت های بهداشتی بیشتر اهمیت پیدا می کند. اگر تب یا علائم غیرمعمول داشتید، به پزشک مراجعه کنید تا اطمینان حاصل کنید که سلامت شما و جنین در خطر نیست.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
- سرگیجه یا احساس گیجی
- مشکل در تنفس یا نفس تنگی
- درد یا فشار در قفسه سینه
- خونریزی واژینال
- استفراغ شدید یا مداوم
- تب بالا که با استامینوفن کاهش نمی یابد
- کاهش حرکت جنین
این علائم ممکن است نشان دهنده یک مشکل جدی باشند که نیاز به توجه فوری پزشکی دارند. در دوران بارداری، هرگونه تغییر غیرمعمول باید به سرعت بررسی شود تا سلامت شما و جنین تضمین گردد. همیشه بهتر است در صورت شک یا نگرانی، با پزشک خود مشورت کنید.
بهترین درمان سرماخوردگی در بارداری
در دوران بارداری، بسیاری از داروهای سرماخوردگی ممکن است برای مادر یا جنین ایمن نباشند؛ بنابراین، استفاده از روش های خانگی و طبیعی بهترین گزینه برای تسکین علائم است. در اینجا چند راهکار موثر برای درمان سرماخوردگی در بارداری آورده شده است:
- مایعات زیاد بنوشید: آب، آب میوه های طبیعی و سوپ داغ به هیدراته نگه داشتن بدن کمک می کنند و می توانند علائم سرماخوردگی را کاهش دهند.
- شستشوی سینوس ها: استفاده از نتی پات (قوری نتی) یا اسپری بینی سالین می تواند به رفع احتقان بینی کمک کند.
- غرغره با آب نمک گرم: اگر گلودرد دارید، غرغره کردن آب نمک (یک چهارم قاشق چای خوری نمک در یک لیوان آب گرم) می تواند گلودرد را تسکین دهد.
- استراحت کافی: بدن شما به استراحت نیاز دارد تا به طور مؤثر با ویروس مبارزه کند.
- استفاده از رطوبت ساز یا دوش گرم: هوای مرطوب می تواند به کاهش احتقان بینی کمک کند.
- مصرف عسل: عسل به تسکین گلودرد و سرفه کمک می کند. می توانید آن را با آب داغ مخلوط کرده و بنوشید.
- سوپ مرغ: سوپ مرغ نه تنها به تأمین مایعات کمک می کند بلکه خواص ضدالتهابی نیز دارد.
- غذاهای غنی از ویتامین C: مرکبات، توت فرنگی، کیوی و سبزیجاتی مانند اسفناج و کلم بروکلی می توانند سیستم ایمنی بدن را تقویت کنند.
- افزایش مصرف زینک: زینک به تقویت سیستم ایمنی کمک می کند. منابع خوب این ماده شامل بوقلمون، گوشت گاو، تخم مرغ و ماست است.
- ادامه مصرف مکمل های بارداری: این مکمل ها معمولاً حاوی ویتامین C و زینک هستند که می توانند به بهبود علائم سرماخوردگی کمک کنند.
اگر علائم شما شدیدتر شد یا طول کشید، حتماً با پزشک مشورت کنید.
داروهایی که می توانید در دوران بارداری مصرف کنید
به گفته متخصصان زنان و زایمان، توصیه می شود در ۱۲ هفته اول بارداری از مصرف داروها خودداری کنید. در این دوران، اندام های حیاتی جنین در حال رشد هستند و مصرف دارو ممکن است تاثیرات منفی بگذارد؛ اما پس از هفته دوازدهم، برخی داروها می توانند برای تسکین علائم بیماری ها در دوران بارداری استفاده شوند. داروهایی که پس از هفته دوازدهم ایمن تر هستند عبارتند از:
- اسپری بینی اکسی متازولین
- دیفن هیدرامین
- کلرفنیرامین
- لوراتادین
- دکسترومتورفان
- فلوتیکازون
- قطره سرفه منتول
- گایافنزین
- سودوافدرین (فقط در سه ماهه دوم و سوم)
- استامینوفن
- استیریزین
استامینوفن، بی خطرترین مسکن و تب بر برای زنان باردار است. با این حال، تحقیقات جدید نشان می دهد که استفاده بیش از حد از این دارو ممکن است خطر ابتلا به اوتیسم و اختلال کم توجهی-بیش فعالی (ADHD) را ۲۰ درصد افزایش دهد. اگرچه این نتیجه گیری هنوز قطعی نیست، اما توصیه می شود زنان باردار فقط در صورت لزوم و برای مدت زمان کوتاه از استامینوفن استفاده کنند.
پیش از مصرف هر دارویی در دوران بارداری، مشورت با متخصص زنان و زایمان ضروری است. این کار به شما کمک می کند تا دارویی ایمن برای خود و جنین انتخاب کنید.
داروهایی که مصرف آن ها در دوران بارداری توصیه نمی شود
در دوران بارداری، مصرف برخی داروها ممکن است خطراتی برای مادر و جنین داشته باشد؛ بنابراین، بهتر است از داروهایی که در ادامه ذکر می شود خودداری کنید:
- ایبوپروفن: این دارو می تواند به جنین آسیب بزند و در سه ماهه سوم بارداری مشکلات جدی ایجاد کند.
- ناپروکسن: مانند ایبوپروفن، این دارو نیز می تواند باعث مشکلات قلبی و کلیوی برای جنین شود.
- آسپرین: مصرف آسپرین در دوران بارداری می تواند خطر خونریزی و سایر مشکلات برای جنین ایجاد کند.
- کدئین: استفاده از این مسکن برای زنان باردار ممکن است باعث مشکلات تنفسی یا وابستگی در نوزاد شود.
- قرص مکیدنی بنزوکائین: این دارو می تواند خطر مسمومیت متاهموگلوبینمی را برای جنین ایجاد کند.
- اسپری گلوی بنزوکائین: مانند قرص های بنزوکائین، این اسپری ها هم می توانند مضر باشند.
- فنیل افرین: این دارو برای کاهش احتقان بینی مناسب نیست و می تواند به سیستم گردش خون مادر و جنین آسیب بزند.
- سودوافدرین: مصرف این دارو در سه ماهه اول بارداری توصیه نمی شود. همچنین برای زنان مبتلا به فشار خون بالا مناسب نیست.
قبل از مصرف هر دارویی در دوران بارداری، همیشه با پزشک خود مشورت کنید. پزشک می تواند داروهای ایمن را برای شما تجویز کند تا از سلامت شما و جنین محافظت شود.
پیشگیری از سرماخوردگی در بارداری
در دوران بارداری، به دلیل تغییرات هورمونی و سیستم ایمنی، احتمال ابتلا به سرماخوردگی ممکن است افزایش یابد. با وجود اینکه جلوگیری از سرماخوردگی همیشه ممکن نیست، اما رعایت چند نکته می تواند به کاهش خطر ابتلا کمک کند:
- خواب کافی: خواب مناسب به تقویت سیستم ایمنی و حفظ سلامت شما کمک می کند.
- رژیم غذایی متنوع و متعادل: مصرف میوه ها، سبزیجات و غذاهای غنی از ویتامین ها می تواند سیستم ایمنی را تقویت کند.
- شستن منظم دست ها: شستن دست ها با آب و صابون، به خصوص پس از لمس سطوح عمومی، می تواند از انتشار ویروس ها جلوگیری کند.
- ورزش منظم: فعالیت های ورزشی سبک می توانند به حفظ سلامت و تقویت ایمنی بدن کمک کنند. قبل از شروع هر برنامه ورزشی، با پزشک خود مشورت کنید.
- استفاده از ماسک و رعایت فاصله اجتماعی: در مکان های شلوغ یا در حضور افراد بیمار، از ماسک استفاده کنید و فاصله اجتماعی را رعایت کنید.
- مکمل های دوران بارداری: مصرف مکمل های حاوی ویتامین ها و مواد مغذی مطابق با توصیه پزشک می تواند به تقویت سیستم ایمنی کمک کند.
- ترک سیگار: اگر سیگاری هستید، ترک سیگار می تواند به تقویت ایمنی بدن شما کمک کند و خطر بیماری ها را کاهش دهد.
- کاهش استرس: استرس می تواند تاثیر منفی بر سیستم ایمنی داشته باشد، بنابراین روش های مدیریت استرس مانند تمرینات تنفسی را امتحان کنید.
رعایت این توصیه ها می تواند به شما در حفظ سلامت خود و جنین در دوران بارداری کمک کند.
جمع بندی
در دوران بارداری، مراقبت از سلامتی بسیار مهم است. سرماخوردگی معمولاً خطر زیادی ندارد، اما تب می تواند مشکلات جدی برای جنین ایجاد کند. برای درمان سرماخوردگی، استفاده از روش های خانگی مانند نوشیدن مایعات، غرغره آب نمک و استفاده از بخار می تواند مفید باشد. همچنین، برخی داروها در دوران بارداری ایمن هستند، اما باید از مصرف داروهای خاص مانند ایبوپروفن و کدئین خودداری کنید. برای پیشگیری، خواب کافی، رژیم غذایی متعادل، شستن دست ها و کاهش استرس مهم است. همیشه قبل از مصرف هر دارویی با پزشک خود مشورت کنید تا ایمنی خود و جنین تضمین شود.